Gmina posiada osobowość prawną. O ustroju gminy stanowi jej statut. Tworzenie, łączenie, podział i znoszenie gmin oraz ustalanie ich granic i nazw jak również nadawanie gminom statusu miasta następuje w drodze rozporządzenia Rady Ministrów.
Do zakresu działania gminy należą sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspakajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, a w szczególności sprawy: ładu przestrzennego, gospodarki terenami, gminnych dróg, wodociągów, kanalizacji, ścieków komunalnych, ochrony zdrowia, pomocy społecznej, komunalnego budownictwa mieszkaniowego, oświaty, porządku publicznego itp. W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, w tym przedsiębiorstwa i zawierać z tymi podmiotami umowy.
Organem stanowiącym i kontrolnym gminy jest rada gminy, wyłoniona w drodze wyborów powszechnych; kadencja jej trwa 4 lata.
Organem wykonawczym gminy Duszniki Zdrój jest burmistrz wybieranyw wyborach powszechnych przeprowadzanych łącznie z wyborami do rad gmin. Gmina samodzielnie prowadzi gospodarkę finansową na podstawie budżetu gminy. Dochodami gminy są: podatki, opłaty i inne wpływy określone w odpowiednich ustawach jako dochody gminy, dochody z majątku gminy, subwencje z budżetu państwa, dotacje celowe na realizację zadań zlecanych gminie z zakresu administracji rządowej oraz na dofinansowanie zadań własnych, wpływy z samoopodatkowania mieszkańców, spadki, zapisy, darowizny itp.